Atlas Urbano: Pontevedra, referente e modelo de éxito

Pontevedra eríxese como modelo de cidade media europea en urbanismo sostible, mobilidade peonil e calidade de vida urbana, ata o punto de ser recoñecida a nivel internacional polo seu modelo peonalizado, que se consolidou como “un laboratorio de innovación urbana”. Así se destaca na terceira edición do Atlas Urbano da Sostibilidade de Galicia, proxecto editado por Economía Digital Galicia, que sitúa á cidade na quinta posición na comparativa entre as principais urbes galegas e as súas respectivas áreas de influencia con unha puntuación de 40,92 puntos sobre 100, por detrás de Santiago, A Coruña, Vigo e Lugo.

A cidade consegue unha valoración de “excelente” no indicador relativo á demografía e poboación grazas a un patrón de crecemento moderado pero sostido que evidencia a súa capacidade para atraer poboación nova e cualificada, algo que contraría a tendencia ao estancamento ou mesmo ao declive observados en numerosos núcleos urbanos galegos. A pesar diso, o Atlas subliña “o acusado envellecemento da poboación e unha baixa inserción nos fluxos migratorios internacionais”.

En canto á vivenda, Pontevedra e a súa área de influencia —Marín, Soutomaior e Poio— conta cun mercado sobre o que aumentou a presión precisamente polo éxito do modelo urbano, a atracción de novos residentes e a atracción turística. Todo isto tradúcese nunha maior tensión dos prezos de compra e aluguer, sobre todo nos centros históricos e áreas adxacentes. “Os prezos en Poio e Soutomaior son máis altos que en Pontevedra”.

O de sostibilidade ambiental é o terceiro dos indicadores nos que Pontevedra obtén boa cualificación. O Atlas destaca que “o desempeño ambiental da área urbana revela unha realidade dual”. Por un lado, constátase unha calidade do aire razoablemente aceptable aínda que se observan desequilibrios respecto ás emisións de gases contaminantes e vulnerabilidades fronte a eventos climáticos extremos entre a cidade e a súa área de influencia.

Innovación e crecemento económico

Crecemento económico e innovación e tecnoloxía son as variables nas que Pontevedra obtén unha cualificación de “regular”. No primeiro caso, a pesar de exhibir un perfil económico que está razoablemente equilibrado tamén “evidencia signos de estancamento estrutural e unha marxe de mellora considerable”.

A estrutura produtiva de Pontevedra xera o 3% do PIB galego e “básase principalmente no sector terciario”. En canto ás taxas de actividade e emprego están por debaixo da media europea e as de desemprego con elevadas, especialmente en Soutomaior, onde alcanzan o 13,09%.

En canto á innovación e tecnoloxía, o seu ecosistema ofrece un perfil desigual caracterizado por unha clara concentración de recursos na capital provincial, onde se atopa un número notable de empresas tecnolóxicas e startups. Ademais disto concentra a maior parte das empresas de alto rendemento e crecemento da área.

Asignaturas pendentes de Pontevedra

Dous son os indicadores nos que Pontevedra e a súa área de influencia non conseguen aprobar. O primeiro deles é o de mobilidade e transporte. A pesar de contar cun modelo de cidade peonalizada de éxito e recoñecida con numerosos premios internacionais, a conectividade urbana e interurbana presenta desafíos significativos debido á limitada oferta ferroviaria, a dependencia da rede viaria para as conexións con Vigo e Santiago, ademais da ausencia dun sistema de transporte público metropolitano “robusto e eficiente”.

A mesma cualificación consegue na terceira edición do Atlas ao indicador que analiza o turismo, cun mercado que mostra un perfil moderado ou de baixa intensidade pero activo. A ocupación hotelera media sitúase nos 1,91 días, unha cifra inferior ás outras urbes galegas “o que suxire un turismo de paso”.