Actualizado
Comentarios
Como funciona o programa de recollida de roupa usada impulsado por Inditex, Mango e Primark?
A proba piloto de RE-VISTE, o sistema de Responsabilidade Colectiva Estendida de Produtos (SCRAP) da Asociación para a Xestión de Residuos Téxtiles e Calzados, comezará en abril de 2025
Representantes del Comité de Dirección de RE-VISTE junto a Marta Gómez Palenque, directora general de Calidad y Evaluación Ambiental y Alejandro Dorado, comisionado para la Economía Circular del Ministerio para la Transición Ecológica y el Reto Demográfico.RE-VISTE
Comentarios
Abril de 2025. Esta é a data na que comezará o programa piloto de recollida e xestión de roupa usada, promovido pola Asociación para a Xestión de Residuos Téxtiles e do Calzado, integrada por empresas como Inditex, Decathlon, El Corte Inglés, H&M, Ikea, Kiabi, Mango, Primark, Sprinter/JD, e Tendam. RE-VISTE é o nome baixo o que funcionará este Sistema Colectivo de Responsabilidade Estendida de Produtos (SCRAP).
A iniciativa estará supervisada por unha Comisión de Seguimento integrada polo Grupo de Traballo de Residuos Téxtiles da Federación Española de Municipios e Provincias (FEMP) e a propia SCRAP. Esta comisión será a encargada de facer un seguimento do éxito da implantación do programa piloto, que se levará a cabo en seis concellos “representativos de diferentes contornos sociodemográficos: dous urbanos, dous rurais e dous semiurbanos, cunha poboación total de preto de 300.000 habitantes”.
Fases do proceso
O punto de partida do novo SCRAP para téxtil é a recollida de pezas de roupa, para a que se analizarán “varias opcións”, segundo se explicou na presentación do proxecto o pasado mes de outubro, para atopar un “sistema eficiente que se adapte aos diferentes contextos municipais”.
En todo caso, estes sistemas de recollida incluirán a instalación de contedores específicos tanto na vía pública como nos centros de reciclaxe municipais. O programa tamén inclúe a instalación de puntos de recollida en espazos privados, como centros comerciais, tendas, colexios ou parroquias. Deste xeito, a rede de recollida amplíase a diferentes contornas co obxectivo de “facilitar a participación urbana”.
Tras a súa recollida, os produtos téxtiles serán transportados a plantas de selección onde se avaliarán posteriormente segundo o principio de xerarquía de residuos. Deste xeito, os artigos que estean en bo estado serán enviados ás tendas de segunda man. Os que non sexan aptos para o seu uso clasificaranse segundo a súa composición para facilitar a súa reciclaxe e transformación en novos tecidos.
Esta fase de proba de SCRAP terá unha duración mínima dun ano. Transcorrido este período, elaborarase unha guía de recomendacións que recompilará as mellores prácticas identificadas, proporcionando ás autoridades locais ferramentas e orientacións para implantar con éxito a recollida selectiva de téxtiles nas súas zonas.
En palabras do director xeral de RE-VISTE, Juan Ramón Meléndez, este sistema “non só facilitará a xestión do téxtil, senón que promoverá un modelo sustentable que implique a todos os axentes da cadea de valor”. “A colaboración e a participación son fundamentais para facer efectiva a economía circular no téxtil, permitindo que todas as persoas e empresas poidan contribuír a un futuro máis eficiente e innovador”.
A presión de Europa
O Parlamento Europeo centrou parte dos seus esforzos lexislativos nos últimos anos en desenvolver normas para xestionar as miles de toneladas de roupa usada que cada ano acaban no lixo. Segundo datos da Federación Española de Recuperación e Reciclaxe, anualmente prodúcense en todo o mundo aproximadamente 150.000 millóns de pezas de roupa. O 87% das fibras téxtiles utilizadas son vertidas ou incineradas antes de que remate a súa vida útil. Se miramos o caso español, xéranse anualmente máis de 89.000 toneladas de residuos téxtiles, das que só o 11% se recicla ou reutiliza.
Unha das medidas propostas por Bruxelas inclúe a introdución de esquemas de responsabilidade ampliada do produtor (EPR), que obrigan aos principais operadores do sector a asumir a responsabilidade financeira e organizativa da xestión da fase de residuos do ciclo de vida da peza.
A Lei de Residuos e Solos Contaminados, que implanta unha directiva da Unión Europea, contempla medidas distintas á recollida selectiva, como a creación destes réximes. O regulamento establece que no prazo de tres anos desde a entrada en vigor do regulamento (abril de 2022), o Ministerio de Transición Ecolóxica deberá desenvolver réximes de responsabilidade ampliada do produtor para o téxtil. Nestes momentos estase a traballar neste desenvolvemento normativo, aínda que aínda non se fixou unha data concreta.
Importantes actores do sector como Inditex, Decathlon, H&M, Ikea, Kiabi, Mango ou Tendam anticiparon a evolución lexislativa e crearon a principios de 2023 a Asociación de Xestión de Residuos Téxtiles co obxectivo de crear este SCRAP, que estará operativo en pouco máis de catro meses.
