Vigo, cidade de contrastes: a mellor na loita contra a pobreza e a peor en educación ou renovables

Vigo é a cidade máis poboada de Galicia e un dos seus principais motores económicos, ata o punto de liderar as urbes galegas en canto a tecido industrial. Esta idiosincrasia, que a priori promete un forte dinamismo e abundancia de recursos, representa tamén importantes retos á hora de conciliar o crecemento da economía coa calidade de vida e o respecto ambiental.

A análise realizada polo Atlas Urbano da Sostibilidade, impulsado por Economía Dixital Galicia, outorga unha boa nota á cidade olívica na medición dos ODS (Obxectivos de Desenvolvemento Sostible), situándoa como a cuarta con mellor puntuación e con capacidade para encabezar a clasificación en tres das áreas de estudo e ocupar postos de cabeza noutras tres.

O detalle do informe coordinado polo sociólogo Xosé Gabriel Vázquez revela, con todo, fortes contrastes na fotografía da cidade vista baixo o prisma da sostibilidade. Se Vigo ten unha posición de liderado en seis ODS, algúns tan importantes como a distribución de renda ou a loita contra a pobreza, noutros seis sitúase no furgón de cola das urbes galegas. Trátase de áreas como a educación de calidade, a auga e o saneamento, ou a enerxía alcanzable e non contaminante.

“Vigo é unha cidade cun perfil combinado de desenvolvemento sostible, con éxitos notables e áreas de mellora. O seu enfoque na loita contra a pobreza, a saúde e a xestión enerxética eficiente vese contrarrestado por desafíos en igualdade de xénero e en sustentabilidade urbana, entre outros”, explica o Atlas, que apunta, unha vez máis, a unha Galicia urbana heteroxénea e complementaria, pois as sete cidades mostran fortalezas e debilidades dispares.

O detalle do informe coordinado polo sociólogo Xosé Gabriel Vázquez revela, con todo, fortes contrastes na fotografía da cidade vista baixo o prisma da sustentabilidade. Se Vigo ten unha posición de liderado en seis ODS, algúns tan importantes como a distribución de renda ou a loita contra a pobreza, noutros seis sitúase no furgón de cola das urbes galegas. Trátase de áreas como a educación de calidade, a auga e o saneamento, ou a enerxía alcanzable e non contaminante.

Rexistra unha taxa de poboación baixo o limiar de ingresos de 5.000 euros ao ano do 4,30%, o valor máis baixo das sete cidades (ODS1). «En consonancia, o risco de pobreza xeral é outro indicador onde presenta as cifras máis positivas. A pesar dos desafíos que afrontan as grandes urbes, logrou manter niveis de pobreza por baixo do que se podería esperar polo seu tamaño e concentración poboacional», di o Atlas. Quizá por este contexto, o gasto en servizos sociais está por baixo da media da Galicia urbana, do 11,71%, pois destina a esta materia o 10% do orzamento, segundo datos da AIREF en 2023.

Vigo é a cidade que máis equitativamente distribúe os ingresos, atendendo tanto ao Índice GINI como á concentración de renda nas familias con máis ingresos. O dato contrasta coa Coruña, a outra gran urbe galega e a segunda por poboación, que se atopa no último lugar neste indicador de igualdade (ODS10). «A baixa taxa de dependencia, a presenza de traballadores estranxeiros e a menor disparidade de ingresos suxiren que é unha cidade cunha dinámica económica equilibrada, o que non impide a existencia de áreas específicas onde se pode mellorar a igualdade social», di o Atlas Urbano da Sustentabilidade.

Vigo, cidade industrial

En leste mesmo indicador, o estudo sinala dúas caras na integración laboral. Por unha banda, unha incorporación de persoas con discapacidade máis baixa que nas outras urbes. Por outro, a integración de estranxeiros no mercado de traballo alcanza o 35%, o mellor dato das cidades galegas. «Algo revelador do cosmopolitismo que veu caracterizando a esta urbe, aberta e con capacidade de integración de estranxeiros», di o informe.

É importante sinalar que Vigo presenta a maior proporción de empresas industriais da Galicia Urbana e tamén é líder na porcentaxe de poboación activa no sector industrial, co 17% (ODS9).

Os contrastes

Ademais de en a loita contra a pobreza e a desigualdade, Vigo destaca en acción polo clima, en zonas verdes e arborizada urbano ou en igualdade de xénero. En todas estas áreas ou ben lidera a clasificación entre as cidades galegas ou se atopa moi próxima a facelo. Con todo, estes parámetros positivos non evitan que teña importantes retos por diante. Como se comentou antes, hai importantes contrastes nos resultados.

Un deles é a educación. Aínda que o investimento é alta, cun orzamento dedicado á educación de 185,81 euros por habitante, líder no ámbito autonómico, presenta problemas en acceso ás garderías, coa porcentaxe máis baixa da Galicia urbana (69%), e no acceso á educación superior, situándose tamén por baixo da media (21,95%). Estes factores fan que o balance do ODS4 sexa peor que no resto de cidades.

Algo similar sucede coa auga (ODS6), xa que, aínda que é de boa calidade, está lixeiramente por baixo da media e o abastecemento é un pouco máis caro. En enerxía alcanzable e non contaminante (ODS7), Vigo fraquea nas renovables. «Benefíciase de 753 megawatts de potencia eléctrica en instalacións deste tipo; o que resulta considerablemente inferior á media galega obtida (1.717,71 MW)», sinala o Atlas.

Por última, sitúase por encima do resto de urbes en branqueo e tráfico de drogas, así como en violencia contra menores. O estudo matiza que as cifras son modestas en todas as cidades e sen diferenzas demasiado rechamantes. Vigo, neste sentido, está por baixo da media en homicidios e asasinatos onde, prodúcense menos casos por cada 100.000 habitantes (0,3 ao trimestre), por baixo de cidades como Ferrol ou Pontevedra.

O Atlas Urbano da Sostibilidade en Galicia, impulsado por Economía Dixital Galicia, conta coa colaboración e o patrocinio das deputacións da Coruña e Lugo, así como de Sogama, Reganosa, Iberdrola e Espina (Grupo Valtalia).