Choque entre a Xunta e o BNG, que ve unha «seudomoratoria» co eucalipto para Altri, Ence e Navigator

Enfrontamento no Parlamento de Galicia entre a conselleira do Medio Rural e unha deputada do BNG a conta da moratoria para novas plantacións de eucaliptos. A representante da Xunta, María José Gómez, defendeu que “non se vai ampliar” a superficie de eucaliptos coa flexibilización da moratoria de novas plantacións, que “non só segue vixente”, senón que “se amplía” ata 2030.

María José Gómez respondeu así a unha interpelación de Montserrat Valcárcel (BNG), na cal alertou da “seudomoratoria” que provocará unha “avalancha” de eucalipto na provincia de Lugo e a zona de Ordes, “impulsada por Ence, Altri e Navigator“, que “aseguran así a materia prima para as súas fábricas”.

Neste sentido, a deputada do Bloque advertiu de que “supón na práctica a apertura a plantación masiva” de eucalipto nitens en “amplas zonas” da montaña de Lugo, Terra Chá e ao norte de Ordes, “áreas agora libres” desta especie, o que “só vai agravar” o perigo de incendio. Sinala que será para substituír plantacións “pouco rendibles” no sur de Pontevedra por motivos do cambio climático.

A súa xuízo, “lonxe de responder ao interese xeral”, esta expansión “sen precedentes do monocultivo de eucalipto” farase en zonas pouco explotadas por “necesidades” de grandes compañías. Segundo destacou, ata o 17% da produción galega é exportada á industria papeleira portuguesa, entre o que citou a empresas como Navigator.

É por iso que Valcárcel cuestionou como se vai conseguir reducir o eucalipto se “falla o control efectivo” e “sae máis barato pagar a multa que arrincar os eucaliptos”. Tachou de “ridículos” os 1.100 expedientes sancionadores dos que informou a pasada semana a conselleira, “con todo o ilegal que hai”.

Segundo lamentou, a superficie ocupada polos eucaliptos elevouse en máis de 6.000 hectáreas entre 2022 e 2023, en plena moratoria, ata levar a cifra total por riba das 419.000. Valcárcel acusou á Xunta de “ocultar” os datos do inventario forestal de 2024, que, “segundo algúns cálculos”, supera as 430.000 hectáreas.

Nesta liña, a deputada nacionalista censurou que “en moitas zonas agora mesmo están legalizando as plantacións ilegais con instrumentos á medida, modificacións urbanísticas e catálogos parciais”. Tamén se queixou de que a Xunta deixa “sen apoio real” aos piñeirais, “incentivando a súa substitución por eucalipto”.

A Xunta defende o “rigor técnico” da moratoria

Pola súa parte, a conselleira defendeu o “rigor técnico” desta moratoria e sostivo que “o futuro do monte galego non pasa por prohibir sen máis”, pois “o verdadeiro problema do monte é o abandono”. María José Gómez apelou a medidas como ofrecer unha alternativa “temporal e puntual” para os afectados pola banda marrón do piñeiro co fin de “frear o abandono deses terreos” e asegurou que se traballa “sen desviarse do obxectivo do plan forestal”.

Sobre este punto, a conselleira lembrou que recolle un incremento do 3% no primeiro quinquenio, de 2021 a 2025, pero logo reducirase un 5% ata 2040, no que cualifica de “obxectivo alcanzable”.

En paralelo, a responsable de Medio Rural incidiu na necesidade de “actualizar con sensatez” a moratoria e “adapatala á realidade do sector”. “Non se trata de dar marcha atrás”, apuntou, senón “pasos firmes nunha mesma dirección”. Gómez tamén acusou ao Bloque de “practicar a hipocresía” porque votaron en contra da moratoria de eucalipto de 2021 e critica “relacionar unha especie cos incendios”.

A representante da Xunta considera que os nacionalistas intentan “demonizar” ao eucalipto e ás pasteras cando usan “unha cousa tan sinxela como un pano de papel”. “Gustaríame saber a min de onde sae o pano de papel, porque de momento non nos sonamos con follas de castiñeiro”, concluíu.