Equiparar calidade e prezo, o reto para construír un turismo sostible en Galicia.

“Non podes vender un menú de calidade por dez euros e pagarlle aos camareiros”. É unha frase de Lucía Freitas, unha das cociñeiras máis influentes e exitosas da capital galega, que este martes saíu a relucir na xornada de presentación do informe Futurismo, un proxecto liderado por Economía Digital Galicia co apoio de Banco Sabadell Gallego e a colaboración da Confederación de Empresarios de Galicia (CEG), que realiza un exhaustivo chequeo global da industria turística galega e que analiza as perspectivas inmediatas, marcadas polo próximo Xacobeo 2027.

O informe, realizado polo economista e colaborador deste medio, Manuel Carneiro, destaca que a comunidade galega está experimentando unha “evolución crecente e positiva do turismo en Galicia”, aínda que este está producido por un aumento de mero “carácter orgánico”. O sector camiña con pasos firmes pero ten ante si retos, como a incidencia inevitable da tecnoloxía e a omnicanalidade, a profundización nas experiencias de colaboración público-privadas, o impacto das políticas de sostibilidade e a necesidade de apostar por unha oferta diferenciada e segmentada. Neste punto, moitos dos ponentes que participaron nas mesas de debate que conformaron a xornada de presentación do estudo fixeron fincapé no potencial da comunidade como “un destino singular asequible”, aínda que este non debe ter medo de presentar ofertas e prezos diferenciados por colectivos.

Do ano récord ao Xacobeo

O informe elaborado por Manuel Carneiro destaca que o pasado 2024 foi un ano de récord para o turismo galego. En grandes números, Galicia contou coa visita de preto de 12 millóns de turistas, supoñendo un avance dun 4,3% respecto ao exercicio anterior. Con un gasto total de 5.446,9 millóns de euros, os ingresos hoteleiros, de 431,2 millóns, aumentaron un 6,7% grazas á existencia de máis de 283.000 prazas de todo tipo dispersas por todo o territorio e distribuídas en case 28.600 aloxamentos de distintas categorías. Por primeira vez despois da pandemia superáronse os datos máis altos obtidos en 2019, polo que se pode cualificar como un ano “excepcional”.

As perspectivas para este 2025 e para o ano próximo, antesala do ano Xacobeo, son boas, pero distintos estudos, por exemplo a última publicación da Conta Satélite do INE, determina que, aínda con métricas similares, este exercicio Galicia podería ser a comunidade, xunto con Extremadura, onde menos creza a actividade turística fronte ás maiores evolucións da Comunidade de Madrid ou Cataluña. As perspectivas, en calquera caso, son máis halagüeñas para 2026, tendo en conta que, ademais, os anos previos ao Xacobeo conlevan un impulso nas inversións ligadas ás infraestruturas e promoción do Camiño, o que atrae máis turistas e peregrinos.

En calquera caso, a industria turística consólidase en Galicia, que, aínda con visitantes predominantemente estatais, está profundizando nunha “oferta turística máis alternativa”, aínda en fase de crecemento (turismo interior, cruceiros, viaxes culturais) o que axuda a romper coa estacionalización dos visitantes na tempada de verán e mellora os ratios de visitantes internacionais. “Galicia vai internacionalizándose cada vez máis como destino turístico, podendo ofrecer, tamén cada vez con maior intensidade, unha gama completa de oferta turística alternativa para unha demanda cada vez máis sofisticada e esixente. Esta mellora na calidade das novas ofertas turísticas conleva unha elevación dos prezos medios”, expón Futurismo.

No informe, o seu autor destaca a oportunidade que se abre en Galicia como espazo con oferta diversificada. “España comeza a ser un destino que pode chegar a considerarse como un tanto caro, sobre todo para o turista interior, que xa o está comezando a valorar, non sendo moi intelixente orientarse unicamente a ser unha elección só para os altos poderes adquisitivos, dando que se está vendo unha tendencia ao retraemento no gasto”, apunta. “Máis en concreto, un destino como Galicia, dada a súa variada oferta e posibilidades en produto e servizos, adáptase a distintos orzamentos e a todas as necesidades, en particular ao Camiño de Santiago”, indica.

Galicia, un destino “aínda barato”

O futuro do turismo é un debate de sostibilidade en dúas vertentes, a sostibilidade económica e a social, segundo expuxo a catedrática da USC e directora técnica de Grupo GEM-Galicia, Isabel Neira. No lado económico porque “a calidade ten un prezo”, que seguramente tenda a evolucionar á alza. A profesora da USC lembrou entón a frase de Freitas: “Non se pode vender un menú de 10 euros de calidade e pagarlle aos camareiros”.

A mirada de Neira é holística ou tende a iso. Explicou a importancia de que os produtos que comercializa a hostalería sexan de calidade e se adquiran en mercados locais ou en proximidade, para logo razoar que os negocios no pobo lucense onde vive preservan a actividade e mantéñense grazas ao Camiño de Santiago. Nalgún xeito, argumentou, é tamén o Camiño o que permite sobrevivir ao lugar, o que outorga ao turismo capacidade para cohesionar o territorio ao mesmo tempo que sostén un debate sobre a masificación e a xentrificación en algunhas cidades, como Santiago ou A Coruña.

Lleno no salón de actos da Confederación de Empresarios de Galicia para asistir á presentación do informe ‘Futurismo. Outros camiños’

“Temos unhas capacidades tremendas, xa que podemos presumir de calidade gastronómica e paisaxística e tamén de prezo, porque aínda somos baratos, pero temos que darnos conta de que é necesario mirar a conta de explotación e os profesionais teñen soldos máis altos”, apuntou ao fío nunha das mesas redondas que conformaron a xornada Jesús Picallo, xerente do Hotel O Semáforo de Fisterra e Hotel Faro Louriño, destacados pola súa aposta sostible.