Todo o que se xoga Inditex en Israel: case tantas tendas como Adidas e H&M xuntas e máis reputación que negocio

Fai máis de tres anos, a maioría das grandes marcas de moda apresuráronse a abandonar o mercado ruso, a pesar do impacto económico que supuxo nos seus balances, debido á condena internacional e á imposición de sancións pola invasión de Ucraína. Con todo, transcorridos dous anos dende o comezo da última ofensiva de Israel contra Gaza, a práctica totalidade das grandes marcas con presenza no país de Benjamin Netanyahu seguen no territorio. Iso si, o aumento da presión por parte da sociedade civil fixo que, nestes momentos, as autoridades comunitarias teñan alzado a voz: a Comisión Europea propuxo a suspensión parcial do acordo comercial preferente co país e o Goberno de Pedro Sánchez xa puxo sobre a mesa o embargo total da compra e venda de armamento. Neste escenario, ¿Que suporía para Inditex e as grandes do retail abandonar este mercado? Atendendo aos seus números, o impacto, a priori, será moito menor que o da saída de Rusia. O custo de permanecer no medio dun escenario de sancións sería máis reputacional que económico.

Operación con franquiciado

A peche do exercicio 2024 da multinacional téxtil, Inditex declaraba 82 tendas en Israel: 25 de Zara, 23 de Pull&Bear, 2 de Massimo Dutti, 14 de Bershka, 15 de Stradivarius e tres de Zara Home. No exercicio 2023-2024 contaba con 80, polo que aumentou en dous o seu número aínda en plena ofensiva sobre Gaza. Con todo, hai que ter en conta que no país, os de Marta Ortega e Óscar García Maceiras funcionan baixo réxime de franquicia.

Precisamente, en outubro de 2023, ao desatarse o conflito armado sobre Gaza, Inditex informou do peche temporal de todas as tendas no país. Explicou entón que o seu franquiciado “informou aos clientes do peche de tendas a través da páxina web das nosas marcas”.

Transcorridos uns meses, a páxina web de Zara en Israel xa non mantía esa advertencia se ben, o peche ou reapertura non é cousa de Inditex neste caso, senón do seu franquiciado. A firma opera no país da man de Trimera Brands, o propietario da marca Gottex, liderada por Joey Schewebel.

Peso relativo do mercado

Na realidade, coa excepción do puxante Estados Unidos –segundo mercado de Inditex a pesar de contar con menos dun centenar de establecementos–, as pouco máis de oitenta tendas de Israel, operando ademais mediante un contrato de franquicia, non fan pensar que o negocio no país sexa especialmente relevante para o grupo. Na súa memoria anual, a multinacional con sede en Arteixo non ofrece o beneficio antes de impostos alcanzado nese territorio, cousa que si fai con outros dos seus mercados con maior peso na súa operativa.

Outro dato que pode dar unha idea é que o peso das exportacións de Galicia a Israel durante 2024 reduciuse dos 147 aos 132 millóns de euros, aínda que, a gran maioría, máis de 95 millóns, están relacionados co sector da automoción.

Hai que dicir, iso si, que o número de tendas de Inditex en Israel, 82, é superior á cifra de establecementos que presenta n outras ubicacións como Bélxica (72), Brasil (54), Bulgaria (33), Colombia (43), Países Baixos (68), ou Emiratos Árabes Unidos (77), entre outros.

Tamén é superior ao que presentan varios dos seus competidores. Por exemplo, segundo a súa páxina web, a sueca H&M contaría con unhas 23 tendas en Israel, fronte ás 36 que figuran no site de Nike e ás arredor de 58 do xigante deportivo Adidas.

Segundo indica modaes, Mango tamén sumaría en Israel preto de 50 tendas que, como no caso de Inditex, funcionan baixo réxime de franquicia da man de Fox Group, o seu socio tanto en Israel como en Canadá.

Das franquicias aos socios locais

Na realidade, é habitual entre os grandes do retail traballar mediante franquicias ou con socios locais en determinados países que, por causas políticas ou económicas, estean suxeitos a unha maior volatilidade. No caso de Inditex, segundo a información consultada por Economía Dixital Galicia, o grupo xa tiña presenza en Israel cando saíu a bolsa, en 2001. En concreto, un ano antes, segundo a documentación remitida á CNMV, sumaba 22 tendas, especificando que todas elas eran franquiciadas. Deste xeito, pódese extraer que, en 25 anos, o seu franquiciado en Israel apostou por incrementar a oferta en 60 tendas máis, un crecemento que, desde logo, non é especialmente meritorio no universo de Inditex.

Foi en 2019, antes da pandemia, cando Zara iniciou a venta online en Israel, ademais de en Arabia Saudita, Emiratos Árabes, Líbano, Marrocos, Exipto, Indonesia e Serbia.

Israel fronte a Rusia

Este luns, o presidente do Goberno español, Pedro Sánchez, reivindicou no Foro Mundial de Líderes da Universidade de Columbia, en Nova York, que “fronte ao xenocidio que se está producindo na Franxa de Gaza, sería imperdoable que a comunidade internacional mirase cara a outro lado”. Durante a súa actuación, o xefe do Executivo indicou que non cabe un “dobre rasero” no que ten que ver con Rusia, tras a invasión de Ucraína, e Israel e a súa operación militar en Gaza.

Sánchez lembrou que en febreiro de 2022, Rusia invadiu Ucraína e “gran parte da comunidade internacional, incluíndo á Unión Europea e aos Estados Unidos, condenaron, e con razón, esta agresión”, ademais de aprobar sancións contra Moscova e axudar a Kiev. “Eu sigo plantexándome cal é o dobre rasero que impide que condenemos coa mesma determinación o asasinato de máis de 60.000 palestinos en Gaza”, agregou. “Unha cousa é protexer o teu país e outra cousa é asasinar a máis de 60.000 civís, desprazar a dous millóns de persoas, bombardear hospitais, matar de fame a nenos inocentes. Son cousas moi distintas”, reflexionou.

Impacto reputacional

Neste escenario, se acaba poñéndose en marcha un réxime de sancións contra Israel como o que se puxo en marcha con Rusia, a pervivencia das marcas de Inditex e doutros grupos de moda no país tería, neste caso, un impacto máis reputacional que de negocio. Na súa memoria, a multinacional galega explica os diversos riscos aos que se enfronta como grupo, e divídeoos segundo a súa natureza en “financeiros, xeopolíticos, tecnolóxicos, medioambientais, de goberno e sociais”. Dentro desta última categoría “inclúense tamén os riscos que influen directamente na percepción que do grupo teñen os seus grupos de interese (clientes, empregados, accionistas e provedores) e a sociedade en xeral“. “Derivan da posibilidade dunha inadecuada xestión dos aspectos relativos á ética corporativa, a sostibilidade social e medioambiental, a responsabilidade pola saúde e seguridade dos produtos, a imaxe corporativa do grupo, tamén en redes sociais, así como calquera outro potencial incumprimento que puide ter efecto na reputación da organización”, explican.

A este respecto hai que lembrar que o pasado xullo, o Comité Nacional Palestino de BDS (BCN nas súas siglas en inglés), lanzou unha campaña de boicot a Zara, á que acusaba de complicidade con Israel. A asociación criticou a apertura dunha macrotenda do grupo a comezos de ano en Tel-Aviv, no complexo Big Fashion Glilot, e lembrou as polémicas sobre a figura do antes mencionado presidente de Trimera Brand, o seu franquiciado no país.

En outubro de 2022 un alto cargo relixioso da Autoridade Palestina emitiu unha fatua ou edicto polo que prohibía toda relación comercial coa cadea de moda en represalia pola reunión entre o dono da franquicia israelí, Joey Schwebel, co ultradereitista israelí Itamar Ben-Gvir. Un cargo que, segundo a asociación BDS, “chamou abertamente a expulsar aos palestinos, disparar contra civís e negar a axuda humanitaria en Gaza”.

Inditex abandonou o mercado ruso hai tres anos tras a invasión de Ucraína. Naquel momento contaba con máis de 500 tendas e 9.000 empregados.

No caso de Rusia, os de Óscar García Maceiras chegaron a un acordo cun vello socio libanés, Daher, que en 2023 se fixo co traspaso de activos e empregados ligados a 243 tendas. O resto, que non pertencían a Inditex foron pechadas. O impacto do cese das operacións estimouse en 231 millóns de euros, unha cantidade que non trastocou o seu balance, xa que estaba provisionada. De momento, non hai visos do regreso da matriz de Zara ao país.