O comité de empresa europeo pide a Inditex que rompa co seu franquiciado en Israel.

A finais de setembro a Confederación Europea de Sindicatos (CES) e as Federacións Sindicais Europeas lanzaban unha declaración conxunta tras unha reunión co embaixador palestino en Bruxelas na que facían un novo chamamento para que a Unión Europea adoptase “medidas máis decisivas e baseadas en principios” en relación con Gaza. O Comité de Empresa Europeo (CEE) do grupo Inditex tamén se sumou a esta declaración e, tras un cónclave celebrado entre os días 22 e 25 do mes pasado, acordaron trasladar á multinacional con sede en Arteixo a petición de poñer fin á súa relación coa franquía coa que traballan en Israel. Consultada por Economía Dixital Galicia, desde a entidade sindical indican que, de momento, están á espera dunha resposta por parte do grupo téxtil, que a peche do exercicio 2024 declaraba 82 tendas no país, todas operadas en réxime de franquía pola sociedade Trimera Brands.

“Ante a catastrófica situación humanitaria que se está vivindo en Gaza o CEE súmase á declaración conxunta da CES e as Federacións Sindicais Europeas realizada o 24 de setembro e tamén respalda as distintas actuacións que os seus respectivos sindicatos levan a cabo a nivel nacional de apoio ao pobo palestino”, figura no documento publicado polo comité europeo tras o seu encontro. 

Segundo explicou o presidente do CEE, Julio Alquézar, a este medio, desde a compañía comunicáronlles que “a petición fora trasladada á dirección” aínda que “aínda non obtiveran resposta”. “Nós fomos claros en que se rompan as relacións comerciais coa franquía. Poden romper o contrato, evidentemente custaríalles moito diñeiro, pero poden facelo”. Economía Dixital Galicia púxose en contacto este mércores con Inditex para coñecer a súa postura sobre a petición sindical, aínda que, de momento, a cotizada non ofreceu declaracións ao respecto.

A saída do mercado ruso tras a invasión a Ucraína, onde contaban con máis de 500 tendas e 9.000 empregados, estimouse en 231 millóns, unha cantidade que non trastocou o seu balance, xa que estaba provisionada e que foi menor á rexistrada por outras marcas competidoras. Os de Amancio Ortega chegaban en 2023 a un acordo cun vello socio, Daher, que se fixo co traspaso de activos e empregados ligados a 243 tendas.

Franquía de Inditex en Israel

Inditex opera en Israel baixo un réxime de franquía. Como antes se indicou, faino da man de Trimera Brands, o propietario da marca Gottex, liderada por Joey Schewebel. Segundo a memoria anual do pasado exercicio, a compañía contaba ao peche de 2024 con 82 tendas en Israel: 25 de Zara, 23 de Pull&Bear, 2 de Massimo Dutti, 14 de Bershka, 15 de Stradivarius e 3 de Zara Home. En 2023 declaraba 80, polo que aumentou en dous o seu número en plena ofensiva contra Gaza. 

O número de establecementos de Inditex en Israel é superior á cifra que ten noutros territorios como, entre outros, Bélxica (72), Brasil (54), Bulgaria (33), Colombia (43), Países Baixos (68), ou Emiratos Árabes Unidos (77). Tamén é superior á que teñen outros competidores como H&M, que conta con 36, Nike (36) ou Adidas (58). 

Tras o estalido do conflito, en outubro de 2023, o xigante téxtil anunciou o peche temporal de todas as súas tendas no país explicando que o seu franquiciado “informou aos clientes do peche de tendas a través da páxina web das nosas marcas”. Meses máis tarde a mensaxe xa non figuraba, aínda que hai que ter en conta que a decisión sobre o peche ou reapertura dos establecementos non pertence a Inditex, senón ao seu franquiciado. 

A presenza de Inditex en Israel está xa consolidada. Hai que lembrar que o grupo galego xa operaba no país cando deu o salto á bolsa en 2001. Segundo a documentación remitida á Comisión Nacional do Mercado de Valores (CNMV), a compañía contaba con 22 establecementos, tamén en réxime de franquía. 

Sobre a posibilidade apuntada polo comité europeo de Inditex sobre o prezo de romper o contrato co franquiciado israelí non existen datos públicos sobre cal é o volume de negocio que o grupo move no país. Na súa memoria anual, a multinacional con sede en Arteixo non ofrece o beneficio antes de impostos alcanzado nese territorio, cousa que si fai con outros dos seus mercados con maior peso na súa operativa.

Boicot a Zara

Peticións á parte do seu sindicato europeo, o certo é que a situación de Inditex en Israel é similar á da maioría de marcas occidentais que operan no país. A maioría faino a través de franquiciados e, de momento, ao contrario do que ocorreu en 2022 tras a invasión rusa en Ucraína, ningunha das grandes do retail con presenza no país anunciou a súa marcha debido á situación de Gaza.

Iso si, distintas entidades propalestinas afearon aos de Marta Ortega en moitas ocasións a súa presenza e alianzas en Israel. A este respecto hai que lembrar que o pasado xullo, o Comité Nacional Palestino de BDS (BCN nas súas siglas en inglés), lanzou unha campaña de boicot a Zara, á que acusaba de complicidade con Israel. A asociación criticou a apertura dunha macrotenda do grupo a comezos de ano en Tel-Aviv, no complexo Big Fashion Glilot, e lembrou as polémicas sobre a figura do anteriormente mencionado presidente de Trimera Brand, o seu franquiciado no país.

En outubro de 2022 un alto cargo relixioso da Autoridade Palestina emitiu unha fatua ou edicto polo que prohibía toda relación comercial coa cadea de moda en represalia pola reunión entre o dono da franquía israelí, Joey Schwebel, co ultradereitista israelí Itamar Ben-Gvir. Un cargo que, segundo a asociación BDS, “chamou abertamente a expulsar aos palestinos, disparar contra civís e negar a axuda humanitaria en Gaza”.

Decisión do franquiciado

Na operativa de Inditex é habitual traballar baixo o método de franquía en mercados convulsos. Aínda que o caso garda evidentes diferenzas, hai que lembrar que os de Arteixo desembarcaron en Venezuela en 1998 traballando con tendas propias e obtendo, nun inicio, resultados moi satisfactorios ata que en 2004 comezaron os problemas co entón presidente Hugo Chávez, que chegou a acusar á multinacional de fraude téxtil, unha denuncia que, con todo, quedou en nada. Entón, a compañía optou non por abandonar o país senón por aliarse cun socio e ter presenza a través de franquía.

O socio escollido foi a firma Phoenix World Trade, propiedade do empresario Camilo Ibrahim. En 2021, con todo, as ensinas do grupo téxtil abandonaron o país debido a que, neste caso, foi o franquiciado o que optou por echar o peche aos negocios que mantía no país. O mesmo executivo foi o que propiciou a volta ao mercado o pasado 2024.