O duelo como espello da lideranza

Hai perdas, como a dunha nai, que son irreemplazables. Non só polo peso que teñen como figura familiar… é que son o primeiro referente de liderado que temos na vida. Cando se marchan, algo se quebra… pero tamén se revela. Que permanece dunha vida cando xa non están? E esa pregunta, curiosamente, é a mesma que debería facerse calquera líder: que queda no meu equipo cando deixo de ser o seu referente?

Nestes días de loito entendín que o verdadeiro legado non son os éxitos visibles nin os fitos que poden presumirse nun currículo. O legado real é máis discreto; alóxase no que inspiras, no que fas crecer nos outros, na confianza ou a valentía que consegues sementar en quen te rodea. A miña nai non lideraba equipos nin firmas estratéxicas, pero exerceu o liderado máis transformador: o que moldeaba actitudes persoais, fomentaba a convivencia e axudaba a descubrir as capacidades e posibilidades de cada membro da súa familia.

Lía recentemente ao admirado Xavier Marcet, que liderar é, ante todo, servir: “influir máis que mandar e facer crecer a quen te rodea”. Lido desde a experiencia próxima, ese é o perfil de moitas nais que xestionan visións (a rutina familiar), coordinan equipos (os membros da familia), desenvolven talento (acompañan e corrixen sen anular) e practican o autoliderado imprescindible para soster todo. Se o liderado mídese pola capacidade de xerar sentido, seguridade e crecemento nos outros, a idea de “nai-líder” non é unha metáfora, é unha aplicación práctica e poderosa dos principios do management humanista que defende Marcet.

Da miña experiencia profesional, seguimos asociando o liderado á presenza física. Aos despachos altos, á capacidade de decidir, á cifra que xustifica un bonus. Pero cando un líder se marcha —porque cambia de compañía, porque se xubila ou simplemente porque a vida segue— o seu liderado é posto a proba. O que queda ou desaparece tras a súa saída revela se realmente liderou… ou só ocupou un cargo.

Un líder deixa pegada cando xa non fai falta que estea para que as cousas sigan funcionando como el ou ela cría. Os mellores líderes non necesitan controlalo todo, senón que ensinan a outros a camiñar sen eles. Deixan raíces, non sombras.

E aquí o loito volve cruzarse coa xestión. Porque cando te enfrentas á morte, derrúbanse as prioridades e a mirada afínase. Vólvese máis humana. Aparece a urxencia de que nada do importante quede sen dicir, sen facer, sen transmitir.

Hoxe, desde esta ferida que segue aberta, permítome unha aseveración: liderar é servir e coidar. Non desde a condescendencia, senón desde a responsabilidade de facer que outros sexan un pouco máis fortes, máis sabios, máis libres, máis felices. Porque cando unha nai se vai —e tamén cando un líder xa non está— o único que permanece é o que fixo florecer nos demais.

Á fin, non lideramos para ser lembrados, senón para que outros sigan adiante. E aí, no que permanecerá sen a nosa presenza, escribirase o verdadeiro legado, como o que nos deixou a miña nai.