Punto morto

Adiante que Galicia aspira a situarse á cabeza da transición enerxética, pero porque ten as condicións para facelo. Temos vento, experiencia acumulada, infraestruturas e un tecido empresarial que leva anos apostando polas renovables. Con todo, mentres a Administración autonómica fala de planificación, investimento e oportunidade, os proxectos encallan nunha maraña de procedementos xudiciais que paralizaron case un cento de instalacións. Inmersos nun choque de interpretacións que xera un nivel de inseguridade xurídica que ningunha economía pode permitirse.

A última sentenza do TSXG anula unha autorización de parque eólico co argumento de que a avaliación ambiental debera terse tramitado de forma unitaria (parque e liñas de evacuación). Unha tese que, aínda que lexítima desde a prudencia ambiental, aplicouse cunha rixidez extraordinaria. A maioría das comunidades autónomas traballa con expedientes separados sempre que se analicen os impactos acumulativos. E esa foi exactamente a práctica consolidada en Galicia.

A esta interpretación engádese que o Tribunal Supremo deixou claro que compartir infraestruturas non implica necesariamente fragmentar un proxecto. Adicionalmente, o Tribunal de Xustiza da Unión Europea confirmou que a Directiva Hábitats esixe avaliar afeccións cando existan indicios razoables, non de forma automática ou incondicional. É dicir, as dúas instancias avalaron a liña seguida pola Xunta.

Conviña lembrar que as enerxías renovables son parte da solución climática, non do problema. E en Galicia, o bloqueo do sector eólico frena toda unha cadea de oportunidades: hidróxeno verde, metanol, almacenamento enerxético, industrias electrointensivas e emprego en áreas rurais. Cada mes de atraso tradúcese en custo de oportunidade real para a nosa economía. E ollar, aquí ninguén propón rebaixar esixencias ambientais, senón evitar decisións imprevisibles que elevan o risco regulador ata niveis incompatibles con investimentos millonarios de longo prazo. O que temos, incerteza, paraliza proxectos, expulsa investimento e destrúe credibilidade. Veleno para o crecemento, letal para o avance. E convén que todos sexamos moi conscientes do que está a pasar, e do que pode pasar.

Os tribunais, por suposto, deben velar polo cumprimento da lei. Que menos. Pero cando as interpretacións volven excesivamente formalistas e cambiantes, o resultado é un ecosistema xurídico hostil á investimento, que prexudica a empresas, traballadores, ao medio ambiente e, sobre todo, ao futuro económico de Galicia. O debate non debe ser entre crecemento e protección ambiental, senón entre un modelo rigoroso e previsible e outro no que cada proxecto é un salto ao baleiro.

Necesitamos un equilibrio sensato entre prudencia ambiental e seguridade xurídica. E, sobre todo, nos urge alinearnos cunha visión de futuro compartida. Porque o que está en xogo non é un puñado de parques eólicos: é a competitividade enerxética e económica dunha comunidade que quere avanzar e atópase atrapada nun labirinto que ningún outro territorio parece percorrer.